อ่านง่าย-ยาก คนละเรื่องกับสวย-ไม่สวย
- ฟอนต์อ่านง่าย-ยาก เป็นคนละเรื่องกับฟอนต์สวย-ไม่สวย, โดน-ไม่โดน, ดูดี-ไม่ดี.
- ความอ่านง่าย-ยาก เป็นคุณสมบัติของชุดตัวพิมพ์ในการสื่อภาษาพูด, ภาษาเขียน.
- ความสวย ไม่สวย เป็นคุณสมบัติของชุดตัวพิมพ์ในการสื่อภาษาภาพ.
ประเภทของฟอนต์ สะท้อนคุณสมบัติในการอ่าน
- ฟอนต์มี 2 ประเภทใหญ่ๆ คือตัวเนื้อและตัวพาดหัว.
- ตัวเนื้อ (text type) ต้องการ "ความอ่านง่าย "มากเป็นพิเศษ เพื่อให้อ่านได้นานๆ โดยราบรื่น แม้ใช้ในขนาดเล็กๆ.
- ตัวพาดหัว (display type) ต้องการแสดง "บุคลิก" บางอย่าง. อาจเป็นบุคลิกขององค์กร, สินค้าที่โฆษณา, บุคลิกของคนอ่านเป้าหมาย, อารมณ์หรือเรื่องราวที่พาดหัว เป็นต้น. ตัวพาดหัวจึงต้องใหญ่พอที่จะ "เห็น" บุคลิกของมันได้.
- ตัวเนื้อที่ดีมักดูกลางๆ ใกล้เคียงลายมือเขียนบรรจง, ใกล้เคียงแบบตัวพิมพ์ที่เราคุ้นเคยในตำราเรียน (ตั้งแต่เล็กจนโต), หนังสือพิมพ์, นิตยสาร, พ็อกเก็ตบุ๊คส์ ฯลฯ.
- ตัวพาดหัวที่ดี กินความกว้างกว่า
- อาจเป็นตัวเนื้อธรรมดาๆ มาขยายใช้ (ถ้าต้องการบุคลิกอย่างนั้น).
- หรือเอาตัวเนื้อมาปรับปรุงลดขนาดความสูงสระบน, วรรณยุกต์, และลดช่องไฟระหว่างตัวพิมพ์ทั้งแนวนอนและแนวดิ่งลง.
- อาจเป็นตัวที่แปลงจากอักษรโรมันของฝรั่ง ซึ่งดูเรียบง่ายทันสมัย.
- หรือแปลงกายเป็นจีน, ญี่ปุ่น ตามการใช้งาน.
- อาจเป็นตัวกลมมนน่ารัก หรือขรุขระน่าสยอง ฯลฯ.
- ตัวเนื้อต้องการความอ่านง่ายสูงกว่า เพราะถูกใช้ในขนาดเล็กๆ.
- ตัวพาดหัว
- มีตั้งแต่อ่านง่าย, ค่อนข้างง่าย, พอได้, จนถึงยาก.
- แล้วแต่วัตถุประสงค์ของคนออกแบบฟอนต์ และคนเอาไปใช้.
- แล้วแต่ขนาดที่ถูกใช้ ขนาดยิ่งเล็กลง การอ่านยิ่งยากขึ้น.
3 สาเหตุฟอนต์อ่านยาก ที่เกิดจากการออกแบบฟอนต์
- ชุดตัวพิมพ์ส่วนใหญ่ หรือตัวที่ใช้บ่อยๆ ถูกออกแบบรูปอักษร (glyph) ไว้ห่างไกลความคุ้นเคยของคนอ่าน (ตัวลายมือเขียนบรรจง, ตัวเนื้อในชีวิตประจำวัน).
- ชุดตัวพิมพ์มีรูปอักษรหลายคู่ที่ดูสับสน แยกแยะออกจากกันได้ยาก.
- บางชุดแยกจากกันไม่ออก แม้ใช้ในขนาดใหญ่.
- บางชุดจะปรากฎผลเมื่อถูกนำไปใช้ในขนาดที่เล็กเกินไป.
- ช่องไฟชิดเกินไป
- หมายถึงช่องไฟทั้งแนวระดับของตัวพิมพ์บนเส้นฐาน และแนวดิ่งของสระบน, วรรณยุกต์กับตัวพยัญชนะ.
- ข้อ 1-2 มักเกิดกับตัวพาดหัวเป็นหลัก.
- ข้อ 3 พบได้บ่อยทั้งตัวพาดหัวและตัวเนื้อ.
ฟอนต์อ่านยาก : คนทำฟอนต์ไม่ผิด คนใช้ฟอนต์นั่นแหละผิด!
- ฟอนต์ที่อ่านยาก ก็อย่าไปใช้ให้อ่านมาก.
- ฟอนต์ที่ใช้อ่านเป็นตัวพาดหัวขนาดโต ก็อย่าไปใช้ในขนาดเล็กจนอ่านยาก
- จะไปโทษคนอ่านที่เป็นกลุ่มเป้าหมายว่ารสนิยมไม่ดี ก็ไม่ได้ เพราะการอ่านง่าย-ยาก ไม่เกี่ยวกับเรื่องรสนิยม.
- ต้องโทษคนใช้ฟอนต์ที่ไม่สนใจอ่านงานออกแบบ เอาแต่ดูว่าสวย.
- ต้องโทษคนอนุมัติแบบ อนุมัติเงิน (ค่าจ้างออกแบบ รวมค่าจ้างผลิตสื่อหรือซื้อสื่อ) ที่ไม่เคยทดสอบอ่านด้วยตัวเองซักบรรทัด!
- ถ้าการอ่านยากของฟอนต์ที่เลือกใช้มีผลกระทบต่อวัตถุประสงค์ในการจัดทำสื่อ, เท่ากับว่าพลังงานและพลังเงินที่ใช้ไปทั้งหมดในการค้นคว้า, วิเคราะห์, สร้างสรรค์งานเขียนมาอย่างดีมีอันต้องตกม้าตายตอนจบ!
รักพี่เสียดายน้อง ถึงคราวที่ต้องเลือก
- ใช้ฟอนต์ที่ดูดีแต่อ่านยาก ก็เหมือนใช้แซลแมนหรือพิธีกรที่บุคลิกดี แต่พูดติดอ่าง!
- ฟอนต์บางคู่ดูสวยพอๆ กัน ลองพิมพ์มาอ่านด้วยขนาด (ที่จะใช้งาน) เท่าๆ กัน
- ยิ่งให้อ่านหลายคนยิ่งพบว่ามันอ่านยาก-ง่ายต่างกัน
- เป็นการดีกว่าไหม ที่จะเลือกตัวที่อ่านง่ายกว่ามาใช้งาน?
|
