ความอยากทันสมัยเหมือนฝรั่งนั้นมีผลต่องานออกแบบของไทยในอดีตมาก ไม่ว่างาน 3 มิติที่สลับซับซ้อนอย่างสถาปัตยกรรม หรืองาน 2 มิติที่เรียบง่ายอย่างแบบตัวอักษร. อาคารเรียนคอนกรีตเปลือยของโรงเรียนปานะพันธุ์วิทยา ถนนลาดพร้าว เคยสร้างสำนึกอย่างใหญ่หลวงกับผมต่อคุณค่าของการออกแบบ (น่าเสียดาย ที่ตึกโดนทุบทิ้งไปแล้ว). ตัวอักษรลอกรูปทรงเรขาคณิตถูกผลิตขึ้นมาเอาใจนักออกแบบไทย โดยเฉพาะอักษรทรง
ลักษณะกว้างๆ ของตัวอักษรกลุ่มนี้คือ ตัวเหลี่ยมอยู่ในกรอบมุมมนคล้าย Eurostile น้ำหนักเส้นสม่ำเสมอกันตลอด. ส่วนหัวอักษรลดรูป (จากหัวกลมตามตัวอักษรมาตรฐานไทย) เหลือเป็นขีดสั้นๆ ในแนวระดับโดยเชื่อมต่อกับเส้นแนวตั้งเป็นมุมโค้งมน. เช่นเดียวกันกับส่วนขมวดม้วนของตัว น และ ม ที่ถือเป็นเอกลักษณ์ของอักษรชุดนี้ ก็ถูกลดรูปเหลือแค่ขีดยื่นเลยเส้นตั้งออกนอกลำตัวอักษรไปเล็กน้อย. วิธีเขียนขมวดม้วนแบบนี้เป็นที่นิยมใช้ในงานอักษรประดิษฐ์ก่อนยุค ’70 ที่มานพ 12 เริ่มผลิตขาย. ย้อนดูได้จากฟอนต์ย้อนยุคอย่าง DB YangDung ที่ใช้กับสัญลักษณ์ภาคีเครือข่ายต่อต้านการทุจริตคอร์รัปชั่น.
ไม่เพียงแค่ส่วนหัวของขมวดม้วนเท่านั้นที่ทำให้แบบอักษรลอกชุดนี้อ่านง่าย เส้นแนวเฉียงซึ่งมีมากในอักษรเขียนมาตรฐานไทยก็ยังคงรูปเดิมไว้เป็นส่วนใหญ่ (ย้อนอ่านบทความ DB Ramintra เปรียบเทียบ) โดยเฉพาะอักษร ร นั้น อ.มานพ จงใจให้พื้นที่ช่องบนแคบกว่าช่องล่าง (เหมือนตัว ร มาตรฐาน) อย่างชัดเจน อีกทั้งปลายทั้ง 2 ด้านยังเหยียดตรงในแนวระดับ ไม่ได้โค้งเข้าฉากแบบ DB EuroThai. ดังนั้นเมื่อพิมพ์ คำว่า ‘รบ’ ด้วย DB NopEuro ฟอนต์อนุรักษ์แบบตัวอักษรลอกชุดนี้ เทียบกับฟอนต์ DB EuroThai ดู จะพบว่าของ DB NopEuro จะอ่านว่า ‘รบ’ ชัดเจน ขณะที่ของ DB EuroThai อาจอ่านสับสนเป็น ‘เอส-ยู’ ตัวย่อของ Silpakorn University!
DB NopEuro ยังคงยึดถือแบบตัวอักษรลอกต้นฉบับไว้เป็นหลัก สิ่งที่แก้ไขมีเพียงเล็กน้อย อย่างเช่น สัดส่วนอักษร พ, ฟ ที่พบว่าทึบเกินไปเมื่อถูกพิมพ์ ในขนาดพอยท์เล็กๆ จึงถูกขยายออก, หรือรอยหยัก ของ ฎ ชฎา และ ฎ ปฏัก ก็ถูกปรับแต่งใหม่โดยลดรูปลงจากเดิมตามมาตรฐานของ DB (ตัว ฎ ชฎา ของ อ.มานพ อาจดูสับสนเป็น ฏ ปฏัก ได้) เป็นต้น.
ถ้าใครสังเกตให้ดีจะพบว่า เส้นบนเส้นล่างของชุดอักษรลอกต้นแบบจะเห็นเป็นเส้นตรงชัดเจน ส่วนของตัวพิมพ์เล็กของฟอนต์ Eurostile จะดูโค้งนูนนิดๆ ไม่ตรงเสียทีเดียว. ดังนั้นชุดตัวอักษรโรมันของ DB NopEuro จึงต้องออกแบบใหม่ให้เข้ากับตัวอักษรไทย.
เมื่อได้ตัว DB NopEuro 2 น้ำหนักแรก คือ Regular และ Bold (จากมานพ 14 และมานพ 12 ตามลำดับ) จึงทำการปรับสัดส่วนเพิ่มเติมให้แตกออกเป็นชุดตัวกว้าง (Extended) และตัวแคบ (Condensed) และเพิ่มตัวเอนให้ครบ. (แบบอักษรลอกมานพชุดนี้ไม่เคยมีตัวเอนให้เลือกใช้.) รวมเป็น 12 สไตล์!
เนื่องจาก DB NopEuro เป็นอักษรไทยแบบมีหัว, หัวที่ยื่นไปข้างหน้า เช่น น, บ, ท ทำให้ต้องเพิ่มช่องไฟระหว่างตัวอักษรมากกว่าตัวไม่มีหัวแบบ DB Ramintra หรือ PSL Natrinthorn. ทั้งความอ่านง่ายของรูปอักษรรวมกับช่องไฟที่ค่อนข้างโปร่ง ทำให้ฟอนต์ตระกูล DB NopEuro ทั้ง 12 สไตล์ เหมาะสมกับสื่อดิจิตอลแบบพกพา ที่ต้องใช้ฟอนต์ดิสเพลย์ขนาดเล็กลงตามขนาดจอ.
เราเคยได้ยินการอ้างอิงคุณภาพสินค้า ‘มาตรฐานยูโร’ กันบ้างแล้ว. ในภาวะที่ยูโรโซนกำลังโซเซ ขอบอกอย่างชาตินิยมนิดๆ ว่า DB NopEuro เป็นฟอนต์เหลี่ยมยูโรมาตรฐานไทย คืออักษรไทยไม่สับสนเป็นตัวฝรั่ง.
ฝรั่งอ่านได้ คนไทยอ่านดีครับ!